صنعت آبکاری فلز یکی از قدیمی تـریـن صنایع جهان است، به طوری که مـینویسند پیل الکتریکی ابداع شده در زمان اشکانیان جهت آبکاری فلـزات بکار می رفته است. هر قطعه ای که تولید میشود و هر مصنوعی که ساخته میشود، برای اینکه قـابل عرضه باشد، لازم است شکل ظاهری خوشایند داشته باشد. آبکاری فلز از مهمترین و بهترین روشهاست.
تعریف آبکاری فلزات
پوشاندن یک جسم با یک لایه نازک از یک فلز با کمک یک سلول الکترولیتی آبکاری نامیده میشود. جسمی که روکش فلزی روی آن ایجاد میشود باید رسانای جریان برق باشد. الکترولیت مورد استفاده برای آبکاری باید دارای یونهای آند فلزی باشد که قرار است لایه نازکی از آن روی جسم قرار بگیرند.
فرایند آبکاری معمولا با فلزات گرانبها چون طلا و نقره و کروم جهت افزایش ارزش فلزات پایه مانند آهن و مس و غیره و همچنین ایجاد روکشی بسیار مناسب (در حدود میکرومتر) برای استفاده از خواص فلزات روکش کاربرد دارد. این خواص میتواند رسانایی الکتریکی و جلوگیری از خوردگی باشد. روشهای زیادی برای جلوگیری از خوردگی وجود دارد که یکی از آنها ایجاد روکشی مناسب برای فلزات می باشد.
آبکاری الکتریکی
آبکاری الکتریکی به این صورت است که در اثر عبور جریان مستقیم از یک الکترولیت فلز محلول در آن روی کاتد رسوب کرده، سپس مقداری از فلز آند وارد محلول میشود به این ترتیب الکترولیت ثابت میماند.
آبکاری الکتریکی برای ایجاد پوششهای تزئینی و محافظ، اصلاح سطوح ساییده شده، عملیات آندکاری، تمیزکاری الکترولیتی، پرداخت الکترولیتی، اسید شویی آندی، استخراج و تصفیه فلزات به کار میرود.
صنایع وابسته به آبکاری
برخی از صنایع وابسته به آبکاری فلزات عبارتند از:
- صنایع هواپیمایی و هلی کوپترسازی و ماهواره
- صنایع خودروسازی
- صنایع لوازم خانگی در ساخت تلویزیون، یخچال، آبگرمکن، پلوپز و…
- صنایع مخابرات در ساخت تلفن و کابل و…
- صنایع موتورسیکلت و دوچرخه سازی
- صنعت ساختمان
- صنایع پزشکی و دندانپزشکی
- صنایع برقی در تولید کلید و پریز و…
- صنایع نفت و پتروشیمی