با توجه به سهم امواج مادون قرمز از طیف رنگها، استفادههای کاربردی زیادی را میتوان برای این امواج نام برد از جمله یافتن مقصد و رهگیری هدف در موارد نظامی، تنظیم دما از راه دور، استفاده در بی سیمها برای ارتباطات کوتاه برد، طیف بینی و پیش بینی وضعیت هوا. شکل زیر برخی از کاربردهای این فناوری را نشان می دهد.
اشعه مادون قرمز کاربردهای متنوعی دارد که آشناترین مثال استفاده از اشعه مادون قرمز در دستگاه کنترل از راه دور دستگاههای الکترونیکی یا تبادل اطلاعات در گوشیهای تلفن همراه است.
همچنین این اشعه در تنظیم درجه حرارت جوّ زمین نقش بسیار مهمّی ایفا میکند. از این اشعه برای درمان برخی از بیماریها استفاده میشود. انواع خاصّی از لامپهای مادون قرمز برای درمان دردهای ماهیچهای و مفصلی، مورد استفاده قرار میگیرند. در زمستان از این اشعه برای گرم کردن منازل استفاده میشود. موشکها و سایر سلاحهای پرتابی را به کمک اشعه مادون قرمز کنترل و هدایت میکنند. ساختمان مولکولی اجسام نیزبه کمک این اشعه مورد بررسی قرار میگیرد. ناخالصیهای موجود در مواد نیز توسط همین اشعه شناسایی میشود.
از کاربردهای علمی اشعه مادون قرمز به مطالعات و تحقیقات فضایی میتوان اشاره کرد. گرمایی که ما از خورشید یا از یک محیط گرم احساس میکنیم، همان تشعشعات مادون قرمز یا به عبارتی انرژی گرمایی است. اجسام خیلی سرد هم از خود انرژی گرمایی منتشر میکنند. سنجش انرژی گرمایی یا مادون قرمز ساطع شده از اجرام نجومی دشوار است، زیرا بیشترین جذب را در اتمسفر زمین دارند؛ بنابراین در علم نجوم و برای مطالعه انتشار گرما از این اجرام از تلسکوپهای فضایی استفاده میشود.